Afganistan Demokratik Cumhuriyeti
Afganistan (Peştuca/Darice: افغانستان, Afġānistān), resmi adı Afganistan Demokratik Cumhuriyeti (Darice: جمهوری دمکراتی افغانستان, Cumhuri-yi Demokrati-yi Afganistan; Peştuca: دافغانستان دمکراتی جمهوریت, Dǝ Afġanistan Demokrati Cumhuriyet), 1987'den sonra Afganistan Cumhuriyeti (Darice: جمهوری افغانستان; Cumhuri-yi Afganistan; Peştuca: د افغانستان جمهوریت, De Afganistan Demokrati Cumhuriyet), Afganistan'da 1978-1992 yılları arasında, sosyalist Afganistan Demokratik Halk Partisi'nin (ADHP) yönetimde olduğu dönemi kapsar.
652,000 km² alana sahip ülke, güney ve doğusunda Pakistan; batıda İran; kuzeyde SSCB (Türkmenistan, Özbekistan ve Tacikistan); kuzeydoğusunda ise Çin ile komşuydu.
ADHP Nisan Devrimi ya da Sevr Devrimi adı verilen askerî darbe ile Muhammed Davud Han'ı devirerek iktidarı ele geçirdi. Davud'un yerine, 30 Nisan 1978 tarihinde, hükûmet ve devlet başkanı olarak Nur Muhammed Terakki getirildi. Sevr Devrimi adı verilen darbe düzenleyicileri, Terakki ve Hafızullah Amin, iktidara geldikten sonra bir dizi tartışmalı reforma imza attılar. Bunların en dikkat çekici olanları, kadınlara eşit haklar tanınması, evrensel eğitim sisteminin kabulü ve toprak reformu idi. İktidar ele geçirildikten kısa bir süre sonra, öncülüğünü Terakki ve Amin'in yaptığı Halkçılarla, Babrak Karmal'ın başını çektiği Perçemciler (bayrakçılar) arasında koltuk kavgası patlak verdi. Mücadeleden galip çıkan Halkçılar, Perçemci grubu partiden tasfiye ettiler. Perçemcilerin liderleri SSCB'ye ve Doğu Bloku ülkelerine sürgüne gönderildi.
Afganistan Demokratik Cumhuriyeti | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1978-1992 | |||||||||
Tür | Sovyetler Birliği'nin uydu devleti (1991'e kadar)
| ||||||||
Başkent | Kâbil | ||||||||
Resmî dil(ler) | |||||||||
Demonim | Afgan | ||||||||
Hükûmet | Totaliter bir devlet altında üniter Marksist-Leninist tek partili sosyalist cumhuriyet (1978-1987) Üniter baskın partili başkanlık cumhuriyeti (1987-1992) | ||||||||
Genel Sekreter | |||||||||
| |||||||||
Cumhurbaşkanı | |||||||||
| |||||||||
Başbakan | |||||||||
| |||||||||
Tarihî dönem | Soğuk Savaş | ||||||||
| |||||||||
Nüfus | |||||||||
| |||||||||
Para birimi | Afgani (AFA) | ||||||||
|